زبان شناسی سوسور و آنالیز انتقادی میراث فردینان دوسوسور در ساختارگرایی - وبلاگ حسابی

به گزارش وبلاگ حسابی، به گزارش خبرنگار خبرنگاران ، این کتاب بازتابی از تحولات اخیر مرتبط با وجاهت و میراث دوره زبان شناسی عمومی است و رابطه میان مطالب دوره با منابع دست اول خود سوسور را که تا همین اواخر در دسترس نبوده اند به صورت انتقادی آنالیز می نماید.

در زبان شناسی سوسور توجه ویژه ای به جفت های تقابلی مانند دال و مدلول، لانگ (نظام زبان) و پارول (گفتار) وهمزمانی و درزمانی می گردد که نماد ساختارگرایی هستند و کتاب به میراث سوسور در ساختارگرایی و پساساختارگرایی از یک سو و پدیدارشناسی از طرف دیگر که دو سنت فلسفی اصلی قرن بیستم اشاره دارد.

مولف کتاب معتقد است زبان شناسی سوسوری امروز در دهه سوم قرن 21 همچنان مطرح است.

در این کتاب تاکید شده که زبان موجودیتی دوگانی است که همانند خدای رومی، یانوس می توان آن را با دو چهره یا وجه متضاد به تصویر کشید که شامل هم وجه ابژکتیو نظام نشانه ای است و هم وجه سوبژکتیو سوکیوس دارد. نکته قابل توجه اینکه سوکیوس را نباید گروهی از افراد فرض کرد که برای تثبیت زبان در زمانی خاص توافقی واقعی یا فرضی را پذیرفته اند. انگاشت فلسفی قرن هجدهمی قرارداد اجتماعی- اجماعی آگاهانه و خودخواسته که زمانش به سرمنشا مفروض نهادهای اجتماعی بازمی گردد- صرفا نظری است و درخصوص زبان وارد نیست. در واقع منشا زبان در دیدرس یا قابل دریافت نیست و مشخص سرچشمه تاریخی و اسطوره ای آن چندان محلی از اعراب ندارد. زبان عمدتا از دیگران، خصوصا از نسل های پیشین، دریافت می گردد.

سنت های پژوهشی ساختارگرا و پدیدارشناختی معمولا در تقابل اند. اولی درکی از دلالت فرهنگی را فزونی می دهد که آن را در قالب نظام های خودسامان بخش قواعد و روابط می بیند، حال آنکه دومی این فزونی را برای درکی قائل است که دلالت فرهنگی را در قالب مقاصد دلالی آگاهانه در دسترسی می بیند که سوژه های سخنگو به کار می گیرند. در حالیکه در ساختارگرایی، نظام برای آن که عمل کند احتیاجی به سوژه ندارد در پدیدارشناسی، سوژه برای دلالت، شرطی ضروری است. ساختارگرایی به این ترتیب سوبژکتیویته دلالی را کنار می گذارد.

کتاب زبان شناسی سوسور؛ ساختارگرایی و پدیدارشناسی دو بخش اصلی وجاهت دکترین سوسوری و میراث معاصر را شامل می گردد که بخش اول دربرگیرنده 10 فصل است و بخش دوم هم سه فصل دارد.

عناوین فصول اول تا دهم کتاب که در بخش اول آمده اند، شامل تحولات اخیر زبان شناسی سوسوری، ساختن دوره: نوشتن و مرور کتاب، لانگ: ابژه شایسته زبان شناسی، نشانه زبانی و نظام زبان، نگاهی اجتماعی - تاریخی به دلالت فرهنگی، دریدا و سوسور: کشاندگی و آلایش، اصل دوگانگی: هم زمانی و درزمانی، فراسوی دکترین: نوآوری زبانی و زبان و زبان هاست. میراث ساختارگرا: یک علم انسانی مدرن، پساساختارگرایی: سرانجام کتاب و شروع نوشتار و میراث پدیدارشناختی: سوژه های سخنگو هم عناوین مندرج در بخش دوم کتاب هستند.

نشر مرکز زبان شناسی سوسور؛ ساختارگرایی و پدیدارشناسی نوشته ائاتا استاوارسکا را با ترجمه سهند الهامی در 184 صفحه و بهای 96 هزار تومان منتشر نموده است.