آموزش پاک کردن ویروس گوشی اندرویدی بدون بازگشت به تنظیمات کارخانه - وبلاگ حسابی

به گزارش وبلاگ حسابی، اگرچه بسیاری از گوشی های اندرویدی به لطف سیستم پلی پروتکت گوگل پلی، کاربران را از نصب اپلیکیشن های مضر و ویروسی بازمی دارند تا به گوشی صدمه نرسد، اما باز هم دلایل و راه های زیادی وجود دارد که باعث می گردد گوشی اندرویدی ویروسی گردد. در صورتی که گوشی اندرویدی شما هم به ویروس مبتلا شده در این مطلب همراه ما باشید تا به آموزش پاک کردن آن ها بدون احتیاج به بازگشت به تنظیمات کارخانه بپردازیم.

قدم نخست؛ چک کنید آیا گوشی اندرویدی شما واقعا ویروسی است؟

قبل از اینکه به پاک کردن ویروس گوشی اندرویدی خود اقدام کنید، نخست باید ببینید آیا اصلا گوشی از مشکل ویروسی شدن رنج می برد یا خیر. در بسیاری از مواقع گوشی مشکل دیگری مثل پر شدن حافظه دارد و اصلا مشکل آن به ویروس مرتبط نمی گردد. در نتیجه حذف یک سری اطلاعات اضافه یا در بعضی مواقع ریستارت کردن گوشی می تواند مشکل را کاملا حل نماید.

حال پرسشی که به وجود می آید این است که چطور می توان متوجه شد گوشی ویروسی است یا مشکل دیگری دارد؟ با ویروسی شدن گوشی، یک سری مسائل خاص به وجود می آید. مثلا هر بار که سعی می کنید یک اپلیکیشنی را باز کنید، کرش می نماید، سیاه می گردد و چیزی به نمایش نمی گذارد، ممکن است گوشی بدون علت داغ نموده و خاموش گردد و بسیاری موارد دیگر. اما تمام این مسائل زمانی که گوشی مسائل سخت افزاری یا نرم افزاری دیگری هم داشته باشد ممکن است رخ دهد. بنابراین عجله نکنید.

ابتدا گوشی را ریستارت کنید چون هر مسئله ای که پیش آمده شاید به خاطر یک باگ نرم افزاری باشد که با یک ریستارت ساده هم می توان آن را رفع کرد. در بسیاری از گوشی ها این کار به سادگی نگه داشتن روی کلید پاور و انتخاب گزینه ریستارت است. اگر هم چنین چیزی را مشاهده نمی کنید، کافی است گوشی را خاموش نموده و سپس روشن کنید.

بعلاوه توجه داشته باشید اگر وب سایت خاصی پیامی برایتان به نمایش درآورده که گوشی شما ویروسی است، ممکن است یک پیام تبلیغاتی یا اسکم باشد که می خواهند شما اپ های خاصی را به بهانه حذف ویروس از گوشی خود نصب کنید که با انجام این کار در واقع همه چیز را بدتر می کنید. بنابراین سعی کنید ویروسی شدن گوشی را با عملکرد ضعیف و عجیب گوشی بفهمید، نه با پیامی که در وب سایت ها برایتان به نمایش گذاشته می گردد.

نکته آخر هم سرچ کردن در اینترنت است. بعضی از گوشی ها، مثلا گوشی های شیائومی در یک سری نسخه های خاص از رابط کاربری MIUI مشکل عجیبی داشتند و آن هم این بود که وقتی صدا را کم یا زیاد می کردید، به صورت اتوماتیک روی یک مقدار خاص تنظیم می شد. این مشکل را حتی بازگشت به تنظیمات کارخانه هم رفع نکرد ولی بعد از ارائه یک آپدیت نرم افزاری دیگر، رفع شد.

یک کاربر تا قبل از آپدیت دوباره گوشی خود، متوجه نمی شد مشکل دقیقا چه منشئی دارد و شاید حتی آن را تعمیر هم می کرد. در این شرایط کافی است در اینترنت سرچ کنید و ببینید آیا مشکل مشابه شما برای شخص دیگری اتفاق افتاده یا خیر. در اینترنت می توانید علت اصلی مشکل را یافته و راه چاره درستی را برای رفع کردن آن پیدا کنید. پس قدم دیگر، آپدیت نرم افزاری گوشی است.

اگر آپدیتی در کار نبود، حافظه داخلی آن هم پر نیست و مرورگر هم اخطاری نداده و گوشی هم با یک ریستارت ساده باز هم درست کار نکرد، مراحل زیر را انجام دهید.

توجه داشته باشید ویروس معمولا به اپلیکیشن های مخرب گفته می گردد که این روزها چه برای سیستم عامل اندروید و چه iOS بسیار کم وجود دارد. بسیاری از مسائل اینچنینی که اندرویدی ها را تهدید می نماید در واقع همان بدافزارها، نرم افزارهای تبلیغاتی، جاسوسی و… هستند.

تغییرات اخیر را آنالیز کنید

اگر هیچ یک از روش های بالا به شما یاریی نکرد، این احتمال قوی وجود دارد که گوشی شما به یک بدافزار دچار شده باشد. تنها راه ورود بدافزار به گوشی هم کاری است که شما اخیرا انجام داده اید. حال یا کلیک روی یک پیام در اینترنت بوده یا نصب یک اپلیکیشن از محیطی غیر از پلی استور و یا سایر فروشگاه های مطمئن اندروید. به صورت کلی در این شرایط، باید 4 پرسش را پاسخ دهید؛

• آیا این مشکل بعد از دانلود یک اپلیکیشن یا انتقال فایلی خاص اتفاق افتاده است؟
• آیا اخیرا اپلیکیشن خاصی را از یک منبع غیر از پلی استور دانلود نموده اید؟
• آیا روی یک پیام خاص در اینترنت کلیک نموده و فایلی را دانلود نموده اید که به آن احتیاجی نداشتید؟
• آیا این مشکل فقط زمانی که یک اپلیکیشن خاص را اجرا می کنید به وجود می آید؟

اگر به تمام یا یکی از این پرسش ها با بله پاسخ داده اید، به احتمال زیاد گوشی را پر از بدافزار نموده اید. حال به سراغ مراحل زیر می رویم تا ببینیم چطور باید این ویروس ها را از گوشی اندرویدی پاک کرد.

چک کنید آیا اپلیکیشن نو و ناخواسته ای روی گوشی نصب شده است یا خیر

معمولا هنگامی که می خواهید یک موسیقی، فیلم و یا هر چیزی مثل این را از اینترنت دانلود کنید، شاید یک سری از وب سایت ها برای فعالیت های جاسوسی، ردیابی کاربران و… به جای لینک دانلود، یک سری فایل دیگر را برای دانلود برایتان به نمایش بگذارند. شما بدون اینکه قصدی داشته باشید روی آن ها کلیک می کنید. با این کار، اعلانات عجیبی دریافت می کنید، عملکرد گوشی مختل می گردد، باتری ممکن است زودتر از حد معمول خالی گردد، عملکرد گوشی کند خواهد شد و مسائل عجیب دیگر.

در این شرایط کافی است به تنظیمات گوشی رفته و در بخش Apps یا همان برنامه ها، به بخش All Apps یا همه برنامه ها بروید. این مسیر ممکن است بسته به گوشی اندرویدی خاصی که دارید، متفاوت باشد. وقتی به منوی برنامه ها رفتید، کافی است ببینید چه اپلیکیشنی نصب شده اما شما اصلا به آن احتیاجی ندارید. کافی است روی آن کلیک نموده و پاکش کنید. بعلاوه حالا که تا اینجا آمده اید، پیشنهاد می گردد فایل های زامبی یا در واقع اپ هایی که مدت زمان زیادی است اصلا به سراغشان نرفته اید را از گوشی پاک کنید.

بعلاوه وقتی در بین اپ ها می گشت، ببینید چه اپلیکیشن غیر سیستمی، به بخش های مختلف سیستم دسترسی دارد. معمولا اپ های جاسوسی یا بدافزارها برای اینکه به هدف خود دست پیدا نمایند باید به بخش های مختلف سیستم دسترسی پیدا نمایند. بنابراین این یکی از ساده ترین روش ها برای شناسایی آن هاست. بعلاوه اپلیکیشن هایی که امتیاز کمی در پلی استور دارند یا اصلا در پلی استور در دسترس نیستند، غلط های گرامری زیادی دارند، بی کیفیت هستند و کاری که باید را انجام نمی دهند، از جمله اپ های بدافزار به حساب می آیند که باید پاک شوند.

دسترسی های برنامه را آنالیز کنید

همانطور که در بالا گفته شده، شما با نصب یک بدافزار و صدور مجوز برای دسترسی به بخش های مختلف گوشی، عملکرد دستگاه را مختل می کنید. برای اینکه ببینید کدام اپ چه دسترسی هایی دارد کافی است وارد تنظیمات شده و در بخش Privacy یا حریم خصوصی و سپس Permissions یا مجوزها، در پی دسترسی های غیرمجاز برای یک سری اپ های ناشناخته باشید.

البته این بخش برای یک سری از گوشی ها شاید در مسیر متفاوتی قرار داشته باشد. به صورت کلی Permissions را در تنظیمات سرچ کنید تا به بخش مربوطه راهنمایی شوید.

از سیستم حذف ویروس گوگل پلی پروتکت بهره ببرید

گوگل پلی پروتکت همانطور که در ابتدای مطلب هم گفته شد، یک قابلیت بومی در گوشی های اندرویدی است که به کاربران اجازه نمی دهد اپلیکیشن های مخرب را از پلی استور دانلود و نصب نمایند. اما این تنها کاری نیست که این سیستم قدرتمند انجام می دهد. به لطف پلی پروتکت، این امکان وجود دارد که گوشی را به صورت کامل اسکن نموده و ویروس ها را پاک کنید.

کاری که باید انجام دهید این است که گوگل پلی را اجرا نموده و روی تصویر پروفایل خود ضربه بزنید. گزینه Play Protect را انتخاب کنید تا به آن دسترسی داشته باشید. حالا باید روی آیکون چرخ دنده در سمت راست-بالای صفحه کلیک نموده و اطمینان حاصل کنید که اسلایدر Scan apps with Play Protect روی حالت فعال قرار داشته باشد. علاوه بر این ها، فعال کردن قابلیت Improve harmful app detection می تواند محافظت بیشتر و باکیفیت تری را برای گوشی فراهم کند.

Permissions for unused apps هم یک بخش دیگر در گوگل پلی است که می تواند به شما یاری کند ببینید آیا یک اپلیکیشن دسترسی های زیادی دارد یا خیر. اگر نمی توانید با ورود به بخش اپلیکیشن ها، دسترسی یک سری اپ های خاص را چک کنید، طبیعی است چون رابط های مختلف، مسیر مختلفی برای رسیدن به یک سری بخش ها دارند. ولی خوشبختانه گوگل پلی دسترسی به این بخش را برایتان آسان تر می نماید و در تمام گوشی ها هم مسیر آن مشابه است.

در منوی اصلی گوگل پلی پروتکت می توانید ببینید آخرین بار، اسکن کلی چه زمانی اجرا شده است. کافی است دوباره روی Scan کلیک کنید تا گوشی را به صورت کامل مورد آنالیز قرار دهد. اگر مشکل پیدا گردد، به شما گزارش داده خواهد شد تا اقدامات لازم را انجام دهید.

یک آنتی ویروس خوب و مطمئن برای اندروید دانلود کنید

بسیاری از اپلیکیشن های آنتی ویروس گوشی های اندرویدی، این امکان را به شما می دهند تا گوشی را به صورت کامل اسکن کنید اما متأسفانه برای دسترسی به امکانات خوب آن ها باید هزینه پرداخت کنید. به صورت کلی هم احتیاج شدیدی به آن ها ندارید اما اگر می خواهید مطمئن شوید گوشی تان ویروسی نیست، کافی است یک اپلیکیشن خوب و شناخته شده را روی گوشی نصب نموده و ببینید اوضاع چطور است.

پیشنهاد ما به شما اپلیکیشن Malwarebytes است که هم امتیاز زیادی دارد و هم عملکرد بسیار خوبی دارد. بعد از نصب این اپلیکیشن، کافی است آن را اجرا نموده و روی گزینه Skip کلیک کنید تا بتوانید با نسخه رایگان به کار خود ادامه دهید. حالا روی گزینه Scan now کلیک نموده و دسترسی های لازم را به اپلیکیشن بدهید تا به فایل های سیستمی شما دسترسی داشته باشد.

Malwarebytes نه تنها چنین کاربردی دارد بلکه به شما می گوید آیا دستگاه شما در معرض خطر احتمالی قرار گرفته است یا خیر. مثلا اگر در تنظیمات مربوط به توسعه دهنده یک سری گزینه ها را ندانسته فعال نموده و گوشی را در معرض خطر قرار داده باشید، این اپلیکیشن به شما هشدار می دهد.

گوشی را در حالت سیف مود بوت کنید

سیف مود یک روش پیشرفته برای شناسایی و از بین بردن ویروس هاست. اگر استفاده از اپلیکیشن آنتی ویروس یا گوگل پلی پروتکت مفید نبود، کافی است این روش را امتحان کنید. سیف مود گوشی را بدون اجرا کردن اپلیکیشن های شخص ثالث بوت می نماید و این یعنی اگر مشکل از طرف اپ خاصی باشد، آن اپ در این حالت اصلا اجرا نمی گردد و شما می توانید متوجه شوید آیا واقعا گوشی به خاطر یک اپ خاص کند شده یا مشکل از جای دیگری است. برای بوت کردن گوشی به حالت سیف مود مسیر زیر را دنبال کنید:

• کلید پاور را نگه داشته باشید تا منوی پاور برایتان باز گردد.
• یا روی خاموش کردن یا ریستارت کردن ضربه زده و نگه دارید تا گزینه مربوط به حالت سیف مود برایتان به نمایش در بیاید.
• روی گزینه OK کلیک کنید تا سیستم در حالت سیف مود اجرا گردد.
• حال می توانید با استفاده از روش هایی که در بالا اشاره شده است، مثل اسکن با پلی پروتکت، حذف اپ های غیر ضروری و…، اپ هایی را که فکر می کنید مشکل ساز هستند حذف کنید.
• اما اگر مسئله ای که داشتید در حالت سیف مود هم وجود دارد، قطعا به خاطر ویروس نیست. یا به سیستم عامل مربوط می گردد یا مشکل سخت افزاری است.

چگونه گوشی اندرویدی را از ویروس گرفتن حفظ کنیم؟

اگر گوشی اندرویدی دارید و نمی خواهید ویروس آن را دچار مشکل کند، کافی است یک سری نکات مهم را به خاطر بسپارید. گوشی های هوشمند به سختی ویروسی می شوند اما این اتفاق برایشان رخ می دهد و اجتناب ناپذیر است. علاوه بر اینکه قابلیت پلی پروتکت باید روی گوشی فعال باشد، باید یک سری اقدامات امنیتی پایه را هم انجام دهید که در ادامه به آن ها اشاره شده است:

• هر اپلیکیشنی را از اینترنت دانلود نکنید. سعی کنید تا جایی که امکان دارد، اپ مورد نظر را از پلی استور دانلود نموده و حتما چک کنید امتیاز و نظرات خوب و مثبت زیادی داشته باشد.
• از نصب اپلیکیشن های کرک شده یا هر چیز دیگری که از حالت عادی خودش خارج شده خودداری کنید. معمولا یک سری اپ ها با قول ارائه خدمات پولی به صورت رایگان کاربران را فریب می دهند.
• به هیچ عنوان روی هر لینک یا تبلیغاتی در اینترنت کلیک نکنید چون می توانند شما را به صفحات خطرناکی راهنمایی نمایند.
• گوشی اندرویدی خود را همواره آپدیت نگه دارید.

اگر فقط از گوگل پلی اپلیکیشن نصب کنید، شانس ویروسی شدن گوشی به حداقل می رسد. اگرچه یک سری از اپ های مضر در پلی استور هم وجود دارند اما تعداد آن ها آنقدر کم است که شاید هیچوقت سر و کارتان با آن ها نباشد.

سخن پایانی

اندروید یکی از سیستم عامل های خوب و محبوب بازار است که آنقدر دسترسی آزاد به کاربرانش می دهد که آن ها از هر منبعی که بخواهند، اقدام به نصب اپلیکیشن می نمایند. این آزادی عمل هم متأسفانه گاهی اوقات به قیمت تهدید امنیت کاربران تمام می گردد. بنابراین توصیه ما به دارندگان گوشی های اندرویدی این است که یک محدودیت از این حیث برای خود ایجاد نمایند و برای نصب برنامه، فقط به پلی استور یا فروشگاه های تأییدشده مراجعه نمایند.

منبع: MUO